Wat hebben we allemaal uitgestoken?: Groene Assen, Natuur op School en zo veel meer
Op zes jaar kan er veel veranderen en gebeuren. Ik snap het dan ook dat de gewone man in de straat soms geen zicht heeft op wat we als Provincie hebben betekend en wat ik als gedeputeerde nu allemaal heb gedaan. Met beleidsdomeinen zoals natuur, milieu en provinciedomeinen heb ik een mandje vol. Ik neem je mee doorheen de verschillende realisaties van het afgelopen jaar, met soms een terugblik naar de vorige jaren.
Investeren in provinciale domeinen
Om eigen inwoners, maar ook toeristen aan te trekken, blijven we investeren in onze West-Vlaamse provinciedomeinen. Ik kan niet klagen, want met 21 stuks hebben we genoeg potentieel om mooie zaken te realiseren. Daarbij denken we altijd aan de bezoekersbeleving en de natuurwaarden. Zo zetten we voortdurend in op het verder uitbreiden van de bestaande domeinen en het voorzien van nieuwe educatieve elementen.
In 2023 kwam er 9,12 hectare aan oppervlakte bij in vijf verschillende provinciedomeinen. Als je de nieuwe herinrichting van de Cantelmolinie in Knokke-Heist meetelt, zitten we aan het dubbele. Herinrichtingswerken, aanleg van NME-zones, speelterreinen, onthaalpunten en hermeanderingen: we deden van alles en nog wat in 2023. In 2024 wil ik graag nog het avonturenparcours in De Gavers, het bosbelevingscentrum in Bulskampveld, de restauratie van de buitenschil van het Kasteel Wolvenhof en het natuureducatief centrum in Bergelen gerealiseerd zien.
Het jaar ervoor was Raversyde onze grootste investering, met de inrichting van de MDK-zone, de ombouw van het museum naar expertisecentrum en de installatie van de omheining rond Atlantikwall. Ook cafetaria’s worden onder handen genomen en de uitbating ervan wordt geprofessionaliseerd. Want het is niet natuur alleen, er moet ook wat te beleven zijn in de domeinen. Met themawandelingen, speelzones, gezellige picknickzones en een vol programma kunnen we heel wat bezoekers lokken.
(lees verder onder de afbeelding – persmoment opening Provinciedomein Gasthuisbossen Ieper)
Groene Assen als natuurverbindingsgebieden
Maar niet alleen de provinciale domeinen bieden een mooie opportuniteit om meer natuur in West-Vlaanderen te voorzien. Ook de Groene Assen, voormalige spoorwegbeddingen, die net als de treinen vroeger zorgen voor verbinding langs landschappen, dorpen en bezienswaardigheden. Vanaf 2008 kocht de Provincie West-Vlaanderen ze systematisch aan en vormde ze om tot ecologisch waardevolle, recreatieve verbindingen.
Zo zijn er nu 9 Groene Assen in ons bezit, goed voor 110 kilometer aan fiets- en wandelplezier. In 2024 krijgt de Vrijbosroute een opfrissing, met een structureel onderhoud, en is er het algemene herstel van alle brugjes gelegen langs de Groene Assen. Waar de kans zich voordoet, richten we restpercelen langsheen de Groene Assen in als rustplekken met aandacht voor een ecologische inrichting en eventueel wat natte natuur, zoals recent nog langs de Stroroute.
(lees verder onder de afbeelding – wegwijzer langs Groene As)
‘Natuur op School’
Via de Provincie kunnen kleuter-, lagere en middelbaarscholen een ‘Natuur op School’ traject doorlopen. Daarmee willen we scholen inspireren, stimuleren en ondersteunen om natuurlijke schoolomgevingen te creëren. Bestaande groene schoolomgevingen kunnen ook natuurrijker ingevuld worden. Het is meer dan enkel een subsidie, want ze krijgen advies op maat en in afstemming met hun MOS-begeleider maken ze een vergroeningsplan op. De Regionale Landschappen worden ingeschakeld bij het opstellen van deze plannen.
In 2023 werden 11 projecten gerealiseerd en uitgevoerd. Dat is goed voor 2.221 vierkante meter aan ontharde speelplaats, 214 bomen, 229 meter aan houtkanten, 3 wadi’s of en 245 vierkante meter aan hooiland met maaibeheer. Voor 2024 liggen er al 14 projecten in de schuif, maar we hopen in 2025 nog 9 andere dossiers door de commissies te krijgen en af te ronden.
Sinds 2006 zijn zo al 250 projecten gerealiseerd, wat mooi meegenomen is voor de school, maar ook voor de leerlingen. Het is namelijk wetenschappelijk bewezen dat de concentratie stijgt en pestgedrag daalt bij leerlingen die in een groene, natuurlijkere omgeving vertoeven. Jaarlijks trekt de Provincie 85.000 euro uit voor zulke groenprojecten op scholen. Een speelheuvel of wilgenhut toevoegen aan je speelplaats lijkt op het eerste gezicht misschien triviaal, maar de positieve gevolgen ervan vallen niet te ontkennen.
Dat staat ook in mijn voorwoord van het NOS-inspiratieboek “Natuur op School: inspiratie uit West-Vlaanderen” te lezen: “Groene schooldomeinen hebben daarnaast een positief effect op de cognitieve, sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. Groen doet bewegen, prikkelt de waarneming en fantasie, ontspant de geest én voorkomt pestgedrag.”
(lees verder onder de afbeelding – inhuldiging ‘Natuur op School’ vergroening Heilig Hartschool Brugge)
Extra inspanningen voor natuur en landschappen
Ik schreef er al enkele weken geleden over, maar de ook de coördinatie van de bestrijding van de Aziatische hoornaar ligt bij de Provincie. Vorig jaar werden er zo’n 700 nesten succesvol verdelgd. Dit voorjaar nemen we een vliegende start met selectieve vangen van koninginnen te plaatsen en het aanzwengelen van de verdelgingscapaciteit.
Recent lanceerden we ook het provinciaal Kruisbestuiversplan. Met dit plan surfen we verder op het succes van het succesvolle PDPO-project Kruisbestuivers. Gemeenten kunnen zich aanmelden voor een traject tot het worden van een Kruisbestuiversgemente waarin allerlei acties worden uitgerold om onze gevleugelde vriendjes te helpen.
(lees verder onder de afbeelding – nest Aziatische hoornaar)
Landschapspark Zwinstreek is iets waar we jaren voor gestreden hebben en de uiteindelijke erkenning dit jaar betekent dan ook veel. Momenteel wordt er volop werk gemaakt van het aanstellen van een parkbureau. Eens dit van de baan is, zullen er gebiedsgerichte acties uitgerold worden. We investeerden al in een speelnest en het onthaalplein, maar samen met de betrokken partners en stakeholders werken we aan een planmatige uitwerking van acties en projecten om de troeven van het gebied nog meer in de verf te zetten.
Onze West-Vlaamse natuur: ze is zo prachtig, maar we hebben er te weinig van. Daarvoor wil ik me blijven inzetten als gedeputeerde. Het verder uitbreiden en uitdiepen van onze provinciale domeinen, de Groene Assen zo aantrekkelijk mogelijk maken en ‘Natuur op School’ trajecten stimuleren, daarmee dekken we een groot vlak. En dat is niet alleen goed voor plant en dier, maar ook voor jou als mens. Natuur is cruciaal voor ons welzijn. Ook landbouw heeft natuur nodig, maar toch worden landbouw en natuur lijnrecht tegenover elkaar geplaatst. Ik hoop dan ook dat we een beleid kunnen vinden waar landbouw en natuur hand in hand samen vooruit kunnen gaan.