Nabije natuur en groenplekken in West-Vlaanderen
Zoals ik in mijn blog van 23 juni schreef, is vertoeven in de natuur erg goed en gunstig voor je gezondheid. Ook dokters, wetenschappers en professoren beginnen natuur als therapie of medicijn voor te schrijven. Als gedeputeerde van natuur en landschap kan ik een bezoekje aan wat groen alleen maar aanbevelen. Zelf streven we bij de Provincie naar het vergroten van de portie natuur per West-Vlaming. We zetten dan ook elk jaar in op het uitbreiden van onze provinciale domeinen, maar ook initiatieven zoals de groene assen of het vergroenen van speelplaatsen spelen in het nabije natuur-verhaal een grote rol. Natuur is goed voor jou en mij, maar waar kan je dat nu juist beleven?
Ik zeg altijd dat ik geluk heb met mijn bevoegdheden als gedeputeerde bij de Provincie West-Vlaanderen. Ik mag regelmatig eens mijn fiets bovenhalen voor een inhuldiging van een nieuw stuk fietssnelweg, een streekverkenning of een slotmoment van de Testkaravaan bij bedrijven en gemeenten. En ook in de provinciale domeinen zijn er met de regelmaat van de klok persmomenten, inhuldigingen of voorstellingen van nieuwe activiteiten en tentoonstellingen. Vaak zijn dat de uitgelezen momenten om voor of na even een wandeling te maken om het domein beter te leren kennen.
Uitbreiding provinciale domeinen
Tijdens de coronacrisis is het duidelijk geworden dat de provinciedomeinen in West-Vlaanderen te klein zijn. Veel meer mensen dan normaal vonden hun weg naar hun nabije natuur. Daardoor was het er meer dan eens over de koppen lopen. Bij momenten konden onze domeinen de volkstoeloop simpelweg niet aan. Sommigen vonden dat we de toegang dan maar moesten beperken. Iets waar ik het absoluut mee oneens ben. Het is verkeerd om te zeggen dat er minder mensen moeten langskomen. Integendeel, we moeten zorgen voor méér natuur voor de West-Vlamingen. Daarom moeten we onze provinciale domeinen blijven uitbreiden. Het doel blijft een jaarlijkse domeinuitbreiding van gemiddeld 30 tot 35 hectare. Uiteraard blijven we ook bouwen aan kwalitatieve domeinen. De komende jaren staan er nog heel wat nieuwe speelpleintjes, nieuwe wandelverbindingen,… op het programma. Ook investeren we fors op het vlak van integrale toegankelijkheid en het inclusiever maken van onze provinciedomeinen.
‘Natuur op School’: vergroenen van speelplaatsen
Het project ‘Natuur op School’ (NOS) zegt je misschien niet veel, maar het is een succesvol subsidiereglement opgesteld door de Provincie West-Vlaanderen om scholen te stimuleren om hun speelplaatsen te vergroenen. Elke erkende onderwijsinstelling die kleuter-, lager of secundair, gewoon of buitengewoon onderwijs aanbiedt en gevestigd is in West-Vlaanderen komt in aanmerking voor zo’n subsidie. Daarnaast worden ze doorheen het hele traject van begin tot einde gesteund door erkende MOS-begeleiders en krijgen ze gepast en technisch advies.
(lees verder onder foto – vergroening Basisschool GO Ter Elzen in Heuvelland)
Het belang van een groene schoolomgeving valt niet te onderschatten. Wetenschappelijk onderzoek heeft al meer dan eens bewezen dat het voorzien van voldoende groene prikkels voor kinderen een enorm effect heeft op hun welzijn, concentratie- en beslissingsvermogen. Bovendien heeft een natuurlijke inrichting van het schooldomein een duidelijke meerwaarde voor de biodiversiteit en het klimaat. Maar even goed wordt de groenplek betrokken in de lessen, als educatieve tool. Met het zicht op de toekomst willen we ook scholen aanzetten tot het maken van slimme, ecologische en duurzame keuzes. Goed voor het klimaat én vooral ook voor de kinderen dus!
Jaarlijks trekt de Provincie 85.000 euro uit voor zulke groenprojecten op scholen. Een speelheuvel of wilgenhut toevoegen aan je speelplaats lijkt op het eerste gezicht misschien triviaal, maar de positieve gevolgen ervan vallen niet te ontkennen. Dat staat ook in mijn voorwoord van het NOS-inspiratieboek “Natuur op School: inspiratie uit West-Vlaanderen” te lezen: “Groene schooldomeinen hebben daarnaast een positief effect op de cognitieve, sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. Groen doet bewegen, prikkelt de waarneming en fantasie, ontspant de geest én voorkomt pestgedrag.”
Groene assen
“Wat in vredesnaam zijn groene assen?”, hoor ik je misschien denken. Het zijn negen routes, goed voor 110 km aan fiets- en wandelpaden, verspreid over heel West-Vlaanderen. Groene assen zijn voormalige spoorwegbeddingen, uitgegroeid tot ecologisch waardevolle en recreatieve verbindingen. Sinds 2008 zijn ze in het bezit van de Provincie West-Vlaanderen. We proberen ze in orde te brengen, veilig en comfortabel te maken, zodat ze fietsers en wandelaars naar onze mooie landschappen, dorpen en bezienswaardigheden vervoert.
Langs deze groene assen zetten we in op een natuurbeheer dat de groene bermen behoudt en de lokale fauna en flora ten goede komt. Natuurontwikkeling stimuleren we door bijvoorbeeld aan ontharding te doen, bepaalde plekken te bezaaien met bloemen of poelen aan te leggen. Naast het aangename groen zoeken we ook naar een recreatieve beleving. Verder kan je dus onderweg wat natuurgebieden, historische sites, spoorwegrelicten, bunkers en kunst tegenkomen.
(lees verder onder foto – groene as: Vrijbosroute langs Ieper en Langemark)
Even op adem komen en ontspannen in de natuur biedt voor iedereen, kinderen én volwassenen, voordelen. Ook zonder gezondheidskwaaltjes is het goed om wat tijd te spenderen in een bos, langs een groen wandel- en fietspad of aan het strand. Ik kan jullie alleen maar aanraden om zo veel als mogelijk de natuur in te trekken. Of het nu bij een groene as, op de speelplaats, tijdens een bezoek aan je lokale buurtgroen of in een provinciedomein is!