Fietsen in de Westhoek: het is de ideale manier om deze prachtige regio te verkennen. Maar het is ook een manier om zich te verplaatsen van punt a naar punt b. Van de 660 kilometer functionele fietspaden moet er dringend 200 km (her)aangelegd worden. En liefst op korte termijn. Kostprijs? 100 miljoen. Ik reken op Vlaanderen voor de extra financiering.

Voor de opmaak van het masterplan namen we het studiebureau Arcadis onder de arm. Ze startten hun studieronde in februari vorig jaar. Vanuit een analyse van de bestaande toestand werd het masterplan opgemaakt. In het plan staan een pak voorstellen om het fietsroutenetwerk in de Westhoek aan te passen en verder uit te bouwen.

De suggesties zijn afgetoetst met de vijftien gemeenten van de Vervoersregio Westhoek, aangevuld met Nieuwpoort en Koksijde. Voor lokale besturen is dit masterplan een leidraad bij de opmaak van toekomstige fietsdossiers. Neem nu bijvoorbeeld het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk, kortweg BFF. Het BFF moet uitgroeien tot een netwerk van veilige fietsverbindingen tussen steden en dorpen, met de focus op ‘functionele’ bestemmingen zoals scholen, winkelvoorzieningen en bedrijventerreinen.

In de Westhoek is de totale lengte van het BFF-netwerk uitgerekend op 660 kilometer (de paarse lijnen op bovenstaande kaart). De hamvraag is of die bestaande infrastructuur voldoet aan onze doelstelling om altijd en overal veilig fietsverkeer te garanderen. Bij rijwegen zonder fietspaden is er geen discussie. Wat met de fietspaden die wel afgescheiden zijn van de rijweg maar eigenlijk te smal zijn volgens de huidige regels? En moeten we ook niet kijken naar functionele routes tussen de dorpen onderling, dus niet alleen dorpen als Proven en Watou verbinden met Poperinge, maar ook Proven en Watou met elkaar?

De analyse is helder: van de 660 km is er 200 km die onder handen moet worden genomen. Dit omvat zowel de aanleg van nieuwe fietspaden als de heraanleg van bestaande fietspaden. Als je rekent dat één kilometer fietspad om en bij de 500 000 euro kost, dan is de rekensom snel gemaakt. Dit vraagt een investering van 100 miljoen euro. En ik reken nog wat door, kwestie van de zaak scherp te stellen. Als Provincie hebben we 40 miljoen fietsfondsbudget in de huidige legislatuur, voor héél West-Vlaanderen. En dat is al een verdubbeling ten opzichte van vroeger.

Vlaanderen zal fors moeten bijpassen, zoveel is duidelijk. Anders zijn we over veertig jaar nog bezig met de uitvoering van ons masterplan. Ik raad steden en gemeenten aan om niet bij de pakken te blijven zitten. De urgentie wordt kracht bijgezet naarmate er fietsdossiers worden ingediend. De lokale besturen zijn mee met ons fietsverhaal. Het is dus vooral een kwestie van centen.

Mag ik in die optiek een suggestie doen? In het relanceplan Kopenhagen zit 150 miljoen fietsbudget vervat. Daar kunnen besturen een beroep op doen, maar de toelage bedraagt slechts 33%. De rest moeten ze zelf bijpassen. Dat is niet zo interessant als het indienen van een fietsdossier. Daar betaalt de Provincie 50% en Vlaanderen de overige 50%. Misschien moet een deel van dat relancebudget verschoven worden van het ministerie van binnenlands bestuur naar het ministerie van mobiliteit? Lijkt me logisch en aanvaardbaar …

In het masterplan staan ook aanbevelingen voor de fietssnelwegen, want die hebben we ook in de Westhoek, zo een 150 km in totaal. Beschouw fietssnelwegen als hoofdassen voor fietsers, supersnelle rechte verbindingen langs verkeersluwe trajecten zoals jaagpaden en oude spoorwegbeddingen maar ook over gewestwegen. Ook hier zijn nog hiaten in het netwerk. Er moet nog 30 km gerealiseerd worden. Denk aan de verbinding Veurne-Koksijde, gekoppeld aan de herinrichting van de militaire basis Koksijde. Ook de kwaliteit van bestaande routes kan nog beter. Denk aan de N8 tussen Ieper en Veurne …

Werk aan de winkel? Zeker weten en dan heb ik het nog niet gehad over onze ambities om grensoverschrijdende verbindingen te realiseren naar Duinkerke, Hondschoote of Bailleul. Of over de zoektocht naar creatieve oplossingen op landelijke wegen waar fietsers en landbouwvoertuigen elkaar kruisen.

Ik ben blij met dit masterplan. Het omvat alle gevraagde aanpassingen vanuit de lokale besturen. De voorstellen zijn logisch en coherent. Dit plan zal hopelijk zonder probleem goedgekeurd worden door de fietsmanager in Brussel, de bevoegde minister en de betrokken vervoersregio’s. En dan kunnen we starten aan de concrete uitvoering, asap!

En tenslotte, omdat ik het niet kan laten: wat is 100 miljoen? Veel geld, akkoord, maar het is goed besteed. De doortrekking van de A19 wordt ook geraamd op 100 miljoen. Voor mij is de keuze snel gemaakt. Liever veilige fietspaden!

Het volledige Masterplan Fiets in de Westhoek is terug te vinden op de website www.west-vlaanderen.be/mobiliteit of hier.

Masterplan in het nieuws: Masterplan Fiets in de Westhoek wil fietsnetwerk optimaliseren | Focus en WTV (focus-wtv.be)