Vooruit is gelanceerd. Een nieuwe naam voor een partij die begint aan een nieuw avontuur. Met een niet mis te verstane uitdaging: we maken van ons land het beste ter wereld. De boodschap van Conner Rousseau is duidelijk. De politiek dient om dat te realiseren. Ik doe mee.

“Sterft gij oude vormen en gedachten”. Het is één van de bekendste zinnen uit de Internationale. 150 jaar na datum klinkt deze oproep voor mij nog altijd even krachtig. Neem nu de manier waarop we aan politiek doen. Al te vaak zie je dat politici zich een mening vormen, wat gelijkgestemden zoeken en zich dan snel opsluiten in hun eigen grote gelijk.

In zo een binaire setting is er geen ruimte voor kritische reflectie over het eigen standpunt. Wie durft te twijfelen aan zijn mening en dit doet op basis van argumenten van tegenstanders, wordt al snel weggezet als niet beginselvast. In die optiek volg ik Conner voor de volle 100%: “Heb het lef om los te laten.” Pas dan kan je vooruitgaan.

Op een andere manier aan politiek doen, betekent voor mij dus vooral een engagement om oprecht en empathisch te luisteren naar mensen met een andere mening. Het moet op die manier ook mogelijk zijn om oplossingen te vinden die ervoor zorgen dat we het morgen allemaal beter hebben dan vandaag.

Wie durft te twijfelen en dat weet te combineren met een gezonde dosis nieuwsgierigheid is ook veel beter gewapend om nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden. Ik ben blij dat Conner Rousseau in zijn call to action de nadruk legt op die luisterbereidheid. Een nieuw avontuur houdt in dat je die stap ook effectief zet. We gaan luisteren, 7 dagen op 7. Mensen mogen hun gedacht zeggen. Durf mee te denken!

Als je op een nieuwe manier aan politiek wil doen, moet je willen inzien – en dat geldt zeker ook voor ons socialisten – dat de wereld er echt helemaal anders uitziet dan toen onze ouders en grootouders opkwamen voor hun idealen. De recepten uit het verleden kan je niet meer toepassen op die exponentieel veranderende wereld. De impact van technologie op werk, climate-change, integratie, mobiliteit: als we hierover willen nadenken, moeten we ook een nieuwe receptuur durven uitschrijven.

De zoektocht naar zekerheid blijft overeind, maar laat ons vooral ook leren omgaan met onzekerheden. Dirk De Wachter overtuigde me van zijn stelling dat we als samenleving al te obsessief focussen op gelukkig zijn. In die mate dat we vergeten zijn dat ongeluk ook bij het leven hoort. Als politici moeten we de mensen mee durven nemen in een verhaal dat ons leert omgaan met onzekerheden. Het zal ons een pak geloofwaardiger maken.

De mensen hebben nood aan een nieuw geluid. Hebben ze ook nood aan een overheid die hen zekerheid belooft? Het antwoord zou vanzelfsprekend ‘ja’ moeten zijn maar in de praktijk zitten we met een vertrouwensbreuk. Wie gelooft die overheid nog? Ik ben ervan overtuigd dat we meer dan ooit nood hebben aan een aanwezige overheid, een overheid die ons steunt, opvangt, stimuleert en leert omgaan met grote veranderingen.

Dat impliceert niet dat die overheid alles moet weten en/of opleggen. Ik wil er zelf ook altijd zijn als mijn zonen mij nodig hebben. Maar de idee dat ik hen een uitgestippeld levenspad moet aanbieden, heb ik allang verlaten. En ja, ik geef toe, dat heeft moeite gekost. Maar ook dat is loslaten en vooruit gaan. En dat brengt me bij het mission statement van Vooruit, zeg maar de essentie van dit nieuwe verhaal: “Pas als we allemaal samen vooruit gaan, gaan we als samenleving vooruit.”

Iedereen die gelooft in vooruitgang is welkom bij Vooruit, dus niet alleen de partijmilitanten. “Natuurlijk zijn wij nog altijd een socialistische beweging, maar dan wel in de ­brede zin van het woord. Mensen die met solidariteit aan de slag willen en zich vandaag niet gehoord voelen door de politiek, kunnen bij ons terecht”, zegt Conner in De Standaard (19/03/2021). De discussie partij of beweging vind ik zelf wat semantisch. Wellicht omdat we in Poperinge die stap al 15 jaar geleden hebben gezet, bij de samenstelling van onze lijst Samen. Het was voor ons toen al zonneklaar dat niet de kleur van iemands partijkaart er toe deed, maar iemands overtuiging en enthousiasme. Daarmee kan je het verschil maken.

De nieuwe wind waait en we nemen afscheid van de stilstand. Ik sta voluit achter de vier kernwaarden: solidariteit, rechtvaardigheid, gelijkheid en vrijheid. Zal die nieuwe wind ook leiden naar een klinkend resultaat bij de komende verkiezingen? De nieuwe dynamiek zal sowieso renderen. Focus op de zorg, de kinderen en jongeren, het klimaat, een goed pensioen en een rechtvaardig loon, maar ook focus op veiligheid en samenleven. Dat laatste mogen we absoluut niet uit de weg gaan.

In aanloop van de verkiezingen in Nederland vroeg Mark Elchardus zich af waarom linkse partijen er niet in slagen om een geloofwaardig discours te ontwikkelen rond thema’s als veiligheid en migratie. “Net zoals in België associëren Nederlanders links niet meer in de eerste plaats met een sociaal-economisch links beleid, maar met open grenzen, slappe integratie, gebrek aan respect voor het verleden en een scheut wokeïgheid. Er zijn gewoon weinig Nederlanders die een dergelijke cocktail lusten.”   

Elchardus klopt al langer op deze nagel. En ik denk dat hij een punt heeft. De verkiezingsuitslag in Nederland geeft hem trouwens ook wel gelijk. Met Elchardus ben ik het eens dat we vooral ook een sterk verhaal nodig hebben inzake integratiebeleid. We mogen de lat hier hoog leggen en we moeten ons vooral ver houden van overdreven woke-gedrag. En we moeten al zeker niet bang zijn om te investeren in veiligheid.

Conner geeft al een paar goede aanzetten in die richting. In zijn boek T. stelt hij terecht dat een overheid streng mag zijn. Ik deel zijn mening dat burgers mogen verwachten dat de overheid optreedt wanneer mensen zich misdragen of misdrijven begaan, én dat wanneer het vertrouwen in de overheid toeneemt, het wantrouwen in de samenleving vermindert. Ik hoop oprecht dat we dit thema volop durven aankaarten tijdens de inspraakronde. En dat we komen tot een helder discours waarmee we straks naar de kiezer kunnen stappen.