Landbouwgrond omzetten in bouwgrond. Vele eigenaars zien het heel graag gebeuren. Niet zo bij Jos en Moniek Six. Ze willen hun weide in Reningelst gewoon behouden. Als groene long in het centrum, als ontmoetingsplek voor de inwoners van het dorp. Dit is een verhaal over out-of-the-box denken en innovatief ondernemen.

Ik kreeg onlangs een vriendelijk mailtje van Marjolein Six. Of ik eens langs wou komen en dat ze plannen had met de weide van boer Jos. Ik was meteen getriggerd want ik herinnerde me deze energieke jongedame. Ze heeft een jaar of vijf geleden de Poperingse politiek al eens goed opgeschud met een actie om de weide achter de boerderij van haar ouders te vrijwaren. De weide van boer Jos groeide uit tot een begrip in de Poperingse politiek.

De ongeveer twee hectare grote weide van Jos Six ligt pal in het centrum van het dorp, in de Pastoorstraat dan nog wel. Het is een stuk grond met erfgoedwaarde. Op kaartmateriaal uit 1783 staat de weide al ingekleurd als weide! In meer recente tijden werd de bestemming gewijzigd. De helft van de weide was ingekleurd als woongebied. De andere helft was landbouwgebied. Vanuit het stadsbestuur leek het ons een goed idee om ook die andere helft om te zetten naar woongebied. Een voorstel dat netjes in overeenstemming was met alle gangbare principes van goede ruimtelijke ordening.

We dachten dat deze herbestemming een win-win zou zijn voor alle partijen. Ontelbaar is het aantal huiskamers waar spontaan feestgezang losbarst als men verneemt dat landbouwgrond wordt omgezet in bouwgrond. Aan de keukentafel van Jos en Moniek viel het voorstel evenwel op een koude steen. In die mate dat dochter Marjolein het verzet begon te organiseren.

Wat volgde, was een zeer interessant debat over ruimtelijke planning, over de ziel van een dorp en over de passie van een boer. Aan de keukentafel bij Jos en Moniek hadden we een lange, boeiende en respectvolle babbel. Dat gesprek was voor mij een eyeopener. Zo één van die momenten waarop je leert dat er vaak meerdere waarheden zijn …

(lees verder onder de affiche)

Marjolein haalde haar slag thuis en aan de bestemming van de weide veranderde er niets. De rust keerde terug. Jos en Moniek bleven wel filosoferen over een nieuwe invulling van de weide. Dochter Marjolein – intussen van Brussel teruggekeerd naar haar roots – dacht mee. Mama Moniek durfde al eens opperen dat boer Jos stilaan mocht uitkijken naar zijn pensioen. Dat zou het ideale moment zijn om de weide terug te geven aan de gemeenschap, als het groene hart van het dorp.

Recent kwam alles in een stroomversnelling. Door een sterfgeval in de familie kwam de weide terecht in een nalatenschap met acht erfgenamen. Goede afspraken maken goede vrienden. Iedereen is het erover eens dat de waarde van de grond de waarde is van bouwgrond. En dus lagen er voor het gezin Six twee opties op tafel: hun droom opbergen of een stoutmoedig plan opzetten om de weide te verwerven. Ze kiezen voor het laatste en willen hun droom toch realiseren.

Ik had dit verhaal wat vanop afstand gevolgd via sociale media. Ik zag dat Marjolein een doneeractie had opgezet om de broodnodige 630 000 euro bij elkaar het sprokkelen. Eerlijk? Ik was sceptisch. Was dit niet een brug te ver? Of zelfs een paar bruggen te ver? Zou een crowdfunding niet beter zijn, want dan geef je de investeerders iets terug?

En toen kwam dus het mailtje van Marjolein binnengewaaid in mijn inbox, met de vraag of hun project niet een goed onderwerp was voor een blog. Natuurlijk streelde het mijn ijdelheid dat Marjolein aangaf dat mijn blogs/vlogs gelezen en bekeken worden. Maar ik was toch vooral geprikkeld door het aanbod om mee te denken over een plan van aanpak. Want als er nu één iets is waarvoor men me altijd mag vragen, dan is het om mee out-of-the box te filosoferen over een plan.

Je zou – dit volledig in de marge – trouwens denken dat we inderdaad richting roaring twenties gaan. Want ongeveer gelijktijdig met de mail van Marjolein kreeg ik een gelijkaardige vraag van de directeur van een groot Vlaams bouwbedrijf en van een onderneemster in de vrijetijdssector.

En dus trok ik naar Reningelst.  Mijn scepticisme reisde met me mee. Tijdens de korte autorit slaagde ik er niet echt in om een positieve invalshoek te bedenken. Het onthaal was opnieuw heel hartelijk. Dat ik een kwartier te laat was, werd daar onder de kerktoren met een kwinkslag goedgepraat als Reningelstsje eure. Boer Jos was in een opperbeste bui. Moniek zorgde voor een pot dampende koffie en dochter Marjolein had voor de volledigheid ook buurman Hendrik uitgenodigd.

(lees verder onder de foto, ook de hond geniet van het weidezicht)

Marjolein vertelde honderduit over hoe ze van de weide van boer Jos een plaats willen maken voor alle Reningelstnaars. Met ruimte voor een boomgaard, een pluktuin, een grote poel en – waarom ook niet – enkele overnachtingsmogelijkheden in de natuur. We wisselden van gedachten over de waarde van niet-uitgeruste bouwgrond, bestemmingsplannen, planschade, taksen op onbebouwde percelen en meer van dat soort juridische dingen.

Ik vertelde hen ook dat ik sceptisch was. Dat ik niet echt geloofde dat het hen zou lukken om het toch wel spectaculair hoge bedrag van 630 000 euro bij elkaar te krijgen. De Westhoek mag zich dan wel terecht de Nieuwe Wereld zijn, het blijft een landelijke regio waar de coöperatieve gedachte nog aan terrein moet winnen. Ik gaf ook mee dat er naar mijn aanvoelen toch een behoorlijk verschil is tussen een doneeractie en een crowdfunding. Iets waar mijn gesprekspartners wel oor voor hadden.

Toen Marjolein me vertelde dat ze ook denken aan een blotevoetenpad, begonnen de puzzelstukjes op hun plaats te vallen. In het najaar van 2019 heb ik deelgenomen aan de Europarcs-conferentie in het Letse Jurmala. Een uitstap bracht ons naar het blotevoetenpad van Valguma Pasaule, een publiekstrekker van formaat. Iemand van onze groep was medewerkster in het Nationaal Park Hoge Kempen. Ze vertelde me dat ook hun blotevoetenpad in Lietenberg een gigantisch succes was, met meer dan 100 000 betalende bezoekers per jaar.

(lees verder onder de foto, oude es aan de rand van de weide)

Als je met een ondernemersblik kijkt naar de weide van boer Jos, valt er misschien wel een project te bedenken met een gelijkaardig verdienmodel. Ik denk aan een mengvorm van een CSA (community supported agriculture) boerderij, logies en recreatie. Een onderneming waar misschien wel voldoende geld mee te verdienen valt om de weide van boer Jos te kunnen kopen. De steun van enkele wilde weldoeners en een crowdfunding blijven wellicht nodig. Maar als je een realistisch businessplan voorlegt, zal er ergens te lande wel een bankier zijn die wil luisteren.

Naarmate het gesprek vorderde, begonnen de ogen van Jos te fonkelen. Moniek leek zelfs bereid zich neer te leggen bij de gedachte dat Jos ook later nog op pensioen kan 😉. En Marjolein, zij leek vastberaden om zich te smijten op een businessplan.

Time well spent, dacht ik in het naar huis rijden. En uiteraard neem ik me voor om het idee de komende dagen en weken hier en daar te pitchen.

Denk je graag mee? Of beter nog, wil je dit project op de één of andere manier steunen, neem dan zeker contact met Jos, Moniek of Marjolein. Je zal er met open armen worden ontvangen.