Stijgende energiekosten en een groeiende belangstelling voor eigen duurzame energieopwekking doen de interesse in ‘kleine windturbines’ toenemen. Vooral landbouwers springen op de kar. Een evolutie die ik als klimaatdéputé enkel maar kan toejuichen. Om deze evolutie te stimuleren maar anderzijds ook nog altijd te waken over een overzichtelijke inplanting in ons landschap zijn we nu overgegaan tot een herziening van ons provinciaal beleidskader ‘kleine windturbines’. Wat dit allemaal betekent, lees je in deze blog.

Geen paniek! Ik zal jullie niet om de oren slaan met gortdroge principes van een goede ruimtelijke ordening. Belangrijk om voorlopig te weten is dat alle windmolens- kleine, middelgrote, grote- niet zomaar geplaatst kunnen worden. Er moet altijd een vergunning aangevraagd worden. En daar komt ons beleidskader op de proppen. Die biedt een leidraad aan lokale besturen en aan onszelf om aanvragen te beoordelen. Het vorige beleidskader dateerde van 2017 en was aan een update toe. 

Wat is een kleine windturbine? 

Windturbines zijn er in verschillende maten en kleuren, en worden ingedeeld volgens grootte en vermogen.  

  • Een kleine windturbine is een windturbine met een masthoogte tot maximum 15m hoog en is door zijn bescheiden energieproductie in de praktijk afgestemd op het eigen verbruik.  
     
  • Middelgrote windturbines starten vanaf 15m masthoogte met een maximaal vermogen 300kW en vind je voornamelijk terug bij grotere landbouwbedrijven of op een bedrijvenpark. 
     
  • Grote windturbines in Vlaanderen hebben een gemiddeld vermogen van 2,5 tot 3 megawatt (MW). Zo’n turbine kan jaarlijks meer dan 2.000 gezinnen van groene stroom voorzien en worden ingezet voor de algemene energieproductie.   

(lees verder onder de afbeelding: tabel verschillende groottes windturbines)

 Masthoogte Gemiddeld Vermogen Gemiddelde Energieproductie Gezinnen 
Kleine 15m 15 kw 3-5 MWh 10 
Middelgrote Vanaf 15m 30-90 kw 60 MWh-200 MWh  20 à 70
Grote 50- 100 m 2,5 – 3 MW 6000 MWh 2000 

Klimaatpotentieel kleine windturbines 

Hoewel de opbrengst van kleinschalige windturbines voor de algemene energiebevoorrading dus eerder beperkt is, kunnen die turbines er wel voor zorgen dat kleine en middelgrote landbouwondernemingen van duurzame energie worden voorzien. Klein maar fijn 😊  

Ook financieel is het trouwens een interessante investering: door de hoge energieprijzen en de investeringssteun verdient een kleinschalige windturbine bij 100 procent zelfverbruik zichzelf al op 8 jaar terug.  

Hoeveel in de provincie West-Vlaanderen 

De eerste vergunde kleine windturbine maakte pas in 2016 zijn opwachting in onze provincie. Het was wachten tot de invoering van de Vlaamse investeringssteun in 2019 om het aantal kleine windturbines in onze provincie geleidelijk aan te zien toenemen. Momenteel zouden er een 34-tal vergunde kleine windturbines in onze provincie staan. 

Daar kunnen er heus wel nog een pak bij want West-Vlaanderen is de meest windrijke regio van Vlaanderen en biedt dus de meeste kansen op rendabele installaties.

(lees verder onder de afbeelding: windkaart Vlaanderen)

Wijzigingen kader 

Sinds mei 2016 beschikt de provincie West-Vlaanderen over een beleidskader voor kleine windturbines. Deze vloeide vooruit uit een eerder proefproject met 6 pilootgemeenten waarmee de provincie pionierde in Vlaanderen.

Het nieuwe beleidskader behoudt de 4 stappen (zie bijlage) in de beoordeling van een vergunningsaanvraag, maar biedt ruimte aan nieuwe inzichten. 

De eerste stap is nog steeds nagaan of de aanvraag niet ingaat tegen de bestemmingszone. Zo kunnen kleine windturbines niet binnen woongebied, natuurgebieden,… geplaatst worden. 

Bij de tweede stap wordt lokaal energiedelen mogelijk gemaakt. Om de verstoring door de inplanting van kleine windturbines in het landschap te beperken was de productie strikt beperkt tot het eigen verbruik. Nu die laatste voorwaarde vervalt, kan de overtollige stroom in de toekomst gebruikt worden andere verbruikers.  

In de derde stap wordt de beoordeling van mogelijke hinder voor omwonenden in geactualiseerde scenario’s gegoten.  

In de vierde stap wordt de eis tot berekening van terugverdientijd geschrapt. Voortaan hoeft het windpotentieel ook niet langer via verplichte windmetingen op de plaats van aanvraag gebeuren, maar mag er beroep gedaan worden op een rendementsberekening via software 

Geen revolutie maar een positieve evolutie 

Kleine windturbines gaan de wereld niet redden maar kunnen op kleinschalige basis wel wonderen verrichten. Met een paar versoepelingen in ons beleidskader nemen we enkele drempels weg en bieden we lokale besturen een aangepaste leidraad aan.  

BIJLAGE: