Het tijdschrift “West-Vlaanderen Werkt” wijdt een themanummer aan duurzaam bouwen. Heel wat cijfermateriaal en een pak inspirerende verhalen. Ik ontdekte innovatieve producten zoals de ClickBrick en een tool om de opslagcapaciteit van je thuisbatterij te berekenen.  Maar er zijn ook pijnpunten. Zo is er dringend een renovatie-boost nodig als we de klimaatdoelstellingen willen halen.

Een themanummer rond duurzaam bouwen, dat is spek naar mijn bek. Ik haal er heel wat ‘grondstof’ uit om af te toetsen met het team van Acasus, het provinciale kenniscentrum dat inzet op duurzaam wonen, bouwen en renoveren. Zowel particulieren als ondernemers kunnen er terecht voor professioneel advies.

Ik zal bij Acasus aandringen op wat extra cijfermateriaal. Uit het eerste artikel van het tijdschrift blijkt immers dat West-Vlaanderen niet zo bijster goed scoort inzake het E-peil van de huizen en dat we ook op het vlak van comfort achterop hinken. Kanttekening: de verschillen met andere provincies zijn minimaal. Eigenlijk is de tendens overal hetzelfde: om woningen energie-efficiënter te maken, zal overal een serieuze renovatie-boost nodig zijn.

(lees verder onder de foto)

Het kostenplaatje voor die renovatie: ik plaatste een groot uitroepteken in de kantlijn van het artikel. 95% van onze woningen voldoet vandaag niet aan de klimaatdoelstellingen die we in 2050 moeten halen. De renovatiekosten bedragen gemiddeld 52 à 55 000 euro, per woning.

Hoe zorgen we ervoor dat de grootschalige renovatie van ons woningpatrimonium niet een verhaal wordt van de happy-few? Je moet het budget ervoor opzij kunnen zetten én je moet je weg vinden in het bos van renovatiepremies.  We formuleerden met sp.a vorig jaar al een voorstel om tegen 2035 te komen tot een nuluitstoot voor alle huizen. Lees het hier maar even na.

(lees verder onder de illustratie)

In essentie komt het erop neer dat netbeheerders prefincancieren, zowel in de installatie van zonnepanelen en warmtepompen als in de isolatie van daken en vloeren. De eigenaar/bewoner betaalt terug via de energiefactuur. De afbetaling is nooit hoger dan wat je uitspaart aan energiekosten.  Het is een beetje jammer dat minister Demir wel publiekelijk verklaarde dat ze dit een zeer goed voorstel vond, maar er ondertussen niets mee deed.

Dit voorstel in de praktijk brengen, zou nochtans een van de beste relancemaatregelen kunnen zijn, met ongekende pieken voor de volledige bouwsector. Het is een nagel waarop ik blijf kloppen: het klimaat redden levert bakken jobs op.

(lees verder onder de foto)

Of moeten we een verplichting tot renovatie invoeren? Het is een opvallend voorstel van Dirk Vermeulen. Hij is Head of Technical Management bij Recticel, een bedrijf dat zich specialiseert in thermische en akoestische isolatie.

Als koper zou je volgens dit voorstel ervoor moeten zorgen dat je woning binnen een bepaalde termijn na aankoop een bepaald S-peil haalt. S-peil? Dat is een specifieke maat voor de energie-efficiëntie van de ‘gebouwschil’, de vorm, muren en het dak. E-peil is de algemene waardemeter voor de algemene energieprestatie van een woning. Volg je nog?

Ik vrees dat ik Vermeulen moet bijtreden. Als we ons beperken tot informeren en stimuleren via premies, dan zullen we onvoldoende resultaat boeken. Maar vooraleer je verplichtingen oplegt, moet je er wel zeker van zijn dat de opgelegde renovaties ook financieel haalbaar zijn. Wat me opnieuw brengt bij ons voorstel om renovaties te laten uitvoeren door netbeheerders …

Ik onthoud uit het Recticel-gesprek ook dat het bedrijf heel veel aandacht besteedt aan R&D en dat ze dat doen in hun onderzoekscentrum in Wevelgem. Het zorgt er mee voor dat we in West-Vlaanderen ook jobs voor hoogopgeleide ingenieurs kunnen aanbieden.

(lees verder onder de foto)

Wat me naadloos brengt bij innovatieve ideeën. Bij Wienerberger zetten ze in op een nieuwe generatie gevelstenen, met welluidende namen als Eco-brick en Façabrik. De ClickBrick wil ik wel eens in het echt zien. Het is een fascinerend idee: de mogelijkheid om je woning ook steen per steen te kunnen ontmantelen, als was het een bouwpakket van Lego!

Duurzaam en circulair maar ook financieel toegankelijk: dat zijn de topics bij innovatie. Het klopt natuurlijk dat zulke innovatieve systemen ook technisch én esthetisch op punt moeten staan. Ik vraag me af of de overheid wel voldoende inspanningen doet om dit soort praktische innovaties te ondersteunen. Als provincie dragen we hier ons steentje bij via Acasus. In het kenniscentrum is een interactieve expo waarbij innovaties aan bod komen.

We blijven bij onze West-Vlaamse bedrijven. Van Marcke pionierde tien jaar geleden al met een duurzaamheidsbeleid. Vandaag puren ze dit verder uit met de Van Marke Academy, een opleidingsaanbod voor installateurs. Ik vraag me af of ze tevreden zijn over het aantal installateurs die ze op die manier bereiken? En weten we eigenlijk in hoeverre al onze installateurs zich bijscholen? Zijn het enkel de early adopters of zijn alle installateurs mee in de boot? Opnieuw iets om te bespreken met bedrijven en de verantwoordelijken van Acasus.

(lees verder onder de foto)

Even verderop in het themanummer lees ik dat ook Duco inzet op die opleiding voor installateurs. Ze hebben niet alleen een academy maar ook een roadtruck die ter plaatse gaat bij bedrijven. Ondernemingen die zelf het heft in handen nemen: dat is de spirit. Ze geven het goede voorbeeld en inspireren daarmee de anderen. Zo bouwt Duco straks een klimaatneutraal hoofdkantoor in Veurne, een statement dat kan tellen.

Van Marcke is trouwens ook partner in het project Sign of my future, een burgerinitiatief dat uitgroeide tot een brede coalitie van jongeren, bedrijfsleiders, middenveldorganisaties, de media en de academische wereld. Ze willen dat onze regering eindelijk werk maakt van een ambitieus klimaatbeleid. Ik draag dit project een warm hart toe. Er is de laatste tijd wat minder aandacht voor, ongetwijfeld door de coronacrisis. Hopelijk kan het binnenkort ook weer over de klimaatcrisis gaan.

Met veel aandacht heb ik de passage gelezen waarin Iris Dochy pleit voor een aanpassing van het prijsverschil tussen gas en elektriciteit.  Als we af willen van fossiele brandstoffen, dan gaan we echt moeten stoppen met alle openbare dienstverplichtingen te verrekenen via de elektriciteitsfactuur terwijl men de gasfactuur ongemoeid laat. Het omgekeerde doen zou voor het klimaat een pak logischer zijn!

(lees verder onder de foto)

Ook bij Deceuninck investeren ze in circulaire economie en innovatieve producten. Ik las meer dan geboeid het verhaal achter de productnamen Elegant en Decalu. Zeg nooit zomaar raam tegen een raam … En ik ben onder de indruk van hun indrukwekkende recyclagecijfers. De levensduur van een pvc-raam is ongeveer 35 jaar maar door  recyclage kan je de grondstof wel 10 keer hergebruiken. En zo gaat een pvc-raam dus 350 jaar mee.

De energiebesparing is met 90% ronduit indrukwekkend, net als de jaarlijkse reductie van 90 000 ton CO2. Deceuninck heeft in Diksmuide de capaciteit om elk jaar 2,3 miljoen ramen te recycleren, een duizelingwekkend aantal. Nieuwsgierig als ik ben, neem ik me voor toch eens op te zoeken hoeveel ramen er op jaarbasis vervangen worden in Europa.

(lees verder onder de foto)

Het artikel over de thuisbatterijen van Battery Supplies doet me nadenken over mijn recente renovatietraject. In mijn garage staat immers een gloednieuwe Vaillant-warmtepomp en op mijn dak liggen 27 zonnepanelen. En ja, ook ik heb hard gevloekt toen het Grondwettelijk Hof de regeling rond de terugdraaiende teller vernietigde. Zeker omdat dit gebeurde amper twee dagen nadat ze mijn digitale teller zijn komen installeren.

Ik geef toe dat ik sindsdien nog net iets meer gemotiveerd ben om mijn zelfverbruik van zonnestroom te optimaliseren. In mijn garage is er nog plaats voor een thuisbatterij. Maar eerst wil ik bijkomend inzicht verwerven in mijn eigen verbruiksprofiel. Ik had eerlijk gezegd nog niet gehoord van Lemcko, een tool om de optimale opslagcapaciteit van een thuisbatterij te berekenen. Een initiatief van UGent, maar wel ontwikkeld aan de campus in Kortrijk!

Goe bezig! Het geldt niet alleen voor de bedrijven maar ook voor onze West-Vlaamse hogescholen en universiteiten, zo blijkt uit het afsluitende artikel. Ze besteden allemaal veel aandacht aan opleidingen en onderzoeksprojecten die inzetten op duurzaam bouwen. Het sterkt me in de idee dat wij met Acasus kunnen fungeren als bindmiddel tussen bedrijven en onderwijs. Het maakt het West-Vlaams verhaal rond duurzaam bouwen alleen maar sterker. Werk aan de winkel!